Οι Λιτοχωρινοί που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα
Οι απαρχές του Μακεδονικού Αγώνα έχουν βαθιές ρίζες στο Λιτόχωρο. Η Επανάσταση του 1878 αποτέλεσε την έναρξη της ένοπλης πάλης ενάντια στον Οθωμανικό ζυγό, παράλληλα όμως διατράνωσε την ελληνικότητα της Μακεδονίας και βέβαια της Πιερίας.
Η Επανάσταση του Λιτοχώρου μπορεί να απέτυχε στο στρατιωτικό σκέλος, πέτυχε όμως στο να καταργήσει την Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και κράτησε αναμένη την φλόγα της λευτεριάς στους κατοίκους με μόνο στόχο την ένωση της Μακεδονίας με την μητέρα Ελλάδα.
Στο βιβλίο που μελετώ τελευταία “το ΜΕΓΑΛΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ” της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, υπάρχουν τα βιογραφικά έξι Λιτοχωριτών που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα τα οποία και παρουσιάζω:
ΖΑΧΟΥΔΑΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο και έδρασε ως πράκτορας Γ’ Τάξης. Σύμφωνα με μαρτυρία του Γ. Φραγκάκου (Μαλέας), ήταν επιφορτισμένος με την μεταφορά πολεμοφοδίων και τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις κινήσεις Τούρκων και Βούλγαρων.
(Αρχείο ΔΕΠΑΘΑ, Αρχείο Μ.Α., φ. Ζ-135)
ΜΠΑΛΑΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο και συνέδραμε τη δράση των ελληνικών αντάρτικων σωμάτως ως Πράκτορας Γ’ τάξης.
(Επετηρίς, ό.π., α. α. 2451)
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ (ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος ή Παπαδημητρίου ή Αναγνώστης καταγόταν από το Λιτόχωρο και συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα ως Οπλίτης αντάρτικης ομάδας
(Επετηρίς, ό.π., α. α. 3027)
ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο και συνέδραμε τα ελληνικά αντάρτικα σώματα ως Πράκτορας Β’ Τάξης.
(Επετηρίς, ό.π., α. α. 3550)
ΤΗΛΕΓΡΑΦΟΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο και έδρασε ως Πράκτορας Γ’ τάξης στην περιοχή του Ολύμπου. Προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στο σώμα του συνταγματάρχη Γ. Φραγκάκη (Μαλέας) ως οδηγός, αγγελιοφόρος, και μεταφορέας πολεμικού υλικού από την Λάρισα στη Μακεδονία. Δεν ήταν λίγες οι φορές που κινδύνευσε να συλληφθεί από τουρκικές περιπόλους, οι οποίες καταδίωκαν ανηλεώς τους Έλληνες Πράκτορες στην περιοχή
(Αρχείο ΔΕΠΑΘΑ, Αρχείο Μ.Α.. Τ-458)
ΧΑΣΙΩΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο και αγωνίστηκε ως Οπλίτης αντάρτικου σώματος.
(Επετηρίς, ό.π., α. α. 4516)
Οι γηγενείς Μακεδονομάχοι διέφεραν σε πολλά από τους επήλυδες Μακεδονομάχους. Διακρίνονταν από τους άλλους , τους Νοτιο-Ελλαδίτες Μακεδονομάχους, λόγω της εντοπιότητας που δηλώνει πως δεν ήταν περαστικοί όπως το νερό της βροχής, αλλά μόνιμοι, όπως ο Όλυμπος και τα ψηλά βουνά μας.
Προφανώς και υπήρχαν και άλλοι γηγενείς Μακεδονομάχοι που δεν γράφτηκαν σε επετηρίδες. Έκαναν τον δικό τους αγώνα μεταφέροντας πολεμοφόδια, γυναίκες που έπλεκαν στο σπίτι και μαγείρευαν για τους πολεμιστές, αγνοούμενοι που χάθηκαν στο πεδίο της μάχης.
Υπάρχουν στοιχεία και για άλλες περιοχές πέρα παό το Λιτόχωρο. Για όλη την Πιερία, αλλά και την Μακεδονία. Αν κάποιος ενδιαφέρεται ας επικοινωνήσει μαζί μου ( ipapazacharias@gmail.com )
Σχολιάστε το άρθρο